Paar weken geleden college gegeven over het gebruik van User Generated Content (de interactie met je lezers via bijvoorbeeld sociale media of de reacties onder je berichten) in de journalistiek. Gewezen op de bekende voorbeelden van het Turkish Airlines ongeluk, Rathergate enzovoorts. Zijpaadje ging over bloggen, als een journalistiek middel om de conversatie met je lezers gaande te houden.

Vandaag begonnen met het nakijken van de opdrachten over dit onderwerp. Zo kwam ik via een student uit op het weblog dat NOS-correspondenten Wessel de Jong, Eelco Bosch van Rosenthal en Jacqueline Eckmann bijhouden. En moest ik weer eens diep zuchten toen ik de kwaliteit van de reacties onder het blog bekeek. Geen wonder dat zoveel journalisten problemen hebben om hun lezers serieus te nemen. 

Kijk bijvoorbeeld eens naar dit bericht,over de kansen van de overgebleven Republikeinse kandidaten voor de nominatie om de strijd met Obama aan te gaan. Bosch van Rosenthal richt zich, terecht lijkt me, op Romney, Gingrich en Santorum. Ron Paul, hoe sympathiek ook in zijn onafhankelijkheid, maakt geen schijn van kans meer. Zul je toch zien dat een of andere zot ('Dan') het nodig vindt om zijn obsessies de vrije hand te geven, en zich daarbij niet bekommert of spel- of stijlregels:

Ron Paul is tegen miljardensteun voor Israel en tegen oorlog met Iran.
Israel betaald de media om zijn campagne te saboteren.
Dat is waarom hij niet of alleen negatief genoemd wordt.

Mijn god, denk je dan (en ik weet het, het is streng verboden), soms zou je willen eisen dat deze anonieme halve garen een diploma moeten halen voordat ze toegang krijgen tot je site. Natuurlijk begrijp ik dat je dat niet moet doen: het internet is van en voor iedereen, iedereen moet zijn zegje kunnen doen – maar de kwaliteit van het openbare debat wordt er met dit soort bijdragen niet beter op.

Er is een directe samenhang tussen de kwaliteit van de reacties enerzijds en het onderwerp van de post anderzijds. Ten minste, tot op zekere hoogte. In een discussie over het Midden-Oosten vraagstuk ligt het voor de hand dat op enig moment de holocaust erbij wordt gehaald. Maar volgens de  wet van Godwin kan dat ook gebeuren als de discussie eigenlijk gaat over de euro, het financieringstekort, of de Amerikaanse verkiezingen. Je hebt altijd zotten die het niveau van de discussie omlaag halen.

Pleit ik nu voor censuur? Nee, tuurlijk niet. Die zotten hebben ook recht van spreken. Alleen vraag ik me af waarom ze dat nou juist op zo'n site als die van de NOS moeten doen. En wat je kunt doen om op redelijke manier een debat te voeren over met je tegenstanders zonder dat je meteen ervan beschuldigd wordt dat je betaald wordt door de CIA.

Een eerste oplossing is een nauwere integratie met bestaande sociale media. Wil je mee discussiëren bij een grote nieuwssite, dan moet je accepteren dat dat alleen maar kan als je identiteit gekoppeld kan worden aan een account op Twitter, Facebook of LinkedIn. Wil je dat niet, dan zijn er genoeg andere plekken waar je volledig anoniem je zegje kan doen. Let wel, ik ben absoluut voorstander van het behoud van het recht op privacy en anonimiteit op het web; alleen is het journalistieke nadeel soms ook evident.

Een tweede oplossing is stringentere moderatie. De moderator mag eisen stellen aan de inhoudelijke kwaliteit van de bijdrage, en aan vorm. Geen spel- en stijlfouten. Dat je dan het risico loopt ervan beschuldigd te worden alleen maar lovende reacties te publiceren, dat moet je dan maar voor lief nemen. Het beste bewijs is natuurlijk daadwerkelijk ook open te zijn en alleen te selecteren op kwaliteit.

Een derde mogelijkheid is dat de journalist in kwestie zelf ook meepraat. Dat hij ingaat op serieuze argumenten die worden aangevoerd. Op "Dan" hoeft Eelco wat mij betreft niet te reageren. Maar als iemand werkelijk goede argumenten in de strijd werpt, laat dan maar zien waar je staat. Kom uit je ivoren toren – dan zul je zien dat je geleidelijk aan ook serieuzere en kwalitatief betere reacties gaat uitlokken.

Sommige lezers wil je de mond snoeren. Ik zou zeggen: gewoon doen. Je bent als journalist niet verplicht met iederéén het debat aan te gaan.

Dat gezegd hebbende, vind ik dat kwalitatief goede journalistieke discussies met je publiek op een nieuwssite wel degelijk mogelijk zijn. Maar ze kosten wel tijd en moeite. En dus zul je na enige tijd ook moeten beoordelen of je de opbrengst vindt opwegen tegen de investering die je moet doen.