Raker

Vooruitgang is het resultaat van het gelukkige huwelijk tussen kunst, wetenschap, technologie, design, filosofie en activisme.

Het donkere bos

,
photography of forest

Een van de meest fascinerende science-fictionboeken die ik ooit heb gelezen, is The Dark Forest (deel 2 van de trilogie The Three Body Problem) van de Chinese auteur Cixin Liu.

Stel je een bos voor – dichtbegroeid, oeroud. Je staat aan de rand, en je kunt maar een klein eindje het bos in kijken. Je ziet geen levend wezen, het is doodstil; maar na een paar meter word je blik belemmerd. Niet alleen omdat het bos zo dicht is, maar ook omdat het aardedonker is. En bovendien doodstil. Geen levend wezen is te horen of te zien.

Nou is de vraag: is het zo stil omdat er niks is, behalve heel veel bomen? Of is het zo stil omdat het leven zich zo stil mogelijk houdt in de hoop te ontsnappen aan de aandacht van de onoverwinnelijke en uiterst kwaadaardige jagers die het op elk levend wezen gemunt hebben?

Zo moeten we volgens Cixin Liu naar het heelal kijken: de reden dat we er nog niet in geslaagd zijn tekenen van buitenaards leven te vinden is simpel. Er zijn twee soorten beschavingen: de soorten die hun aanwezigheid te luidkeels hebben kenbaar gemaakt en daarmee de aandacht hebben getrokken van almachtige en super-intelligente aliens en dat met hun ondergang hebben moeten bekopen; en de soorten die zo slim en zo voorzichtig waren om vooral onder de radar te blijven.

The Three Body Problem is van mijn favoriete SF-series (de matige verfilming van Netflix doet geen recht aan de reikwijdte van de boeken); maar ik wist niet dat Yancey Strickler al in 2019 de analogie (link achter soft paywall) had getrokken met het internet.
Als je niet voorzichtig bent met wat je prijsgeeft, online, word je met huid en haar verorberd door Big Tech; daar komt het uiteindelijk op neer. Begeef je onbekommerd op Facebook of Instagram, doe je boodschappen bij Amazon, neem de clouddiensten af van Microsoft, en geef je over aan de kantoorsoftware van Google: wees er dan op voorbereid dat het leven dat je online leidt, niet meer dat van jou is, maar van Big Tech.

Daar tegenover staat het ‘Cozy Web’: de veel kleinschaliger en daarmee ook menselijker omgeving van de communicatie in je Signal-groepen, de website van je voetbalclub, de nieuwsbrieven waarop je geabonneerd bent, misschien de Discord-groepen waarvan je lid bent. Niet geïndexeerd door de zoekmachines, en in veel mindere mate geoptimaliseerd op doorkliks en de aandachtseconomie, zijn dit plekken waar je min of meer jezelf kunt zijn.

Ik schreef al eerder hierover; we zijn gesocialiseerd in kleine groepen, en daar moeten we online equivalenten van vinden. Op die plekken gaat het er veel minder om dat je wordt gezien; je hoeft geen facade op te houden, je kunt jezelf zijn.

Willen we ons onttrekken aan het algoritme, en controle over ons online leven terug krijgen, vraagt dit ook dat we investeren in onze eigen platforms. Dat we proberen om onze oorspronkelijkheid, onze creativiteit ook in de vormgeving van onze online levens laten terugkomen.

Als het klopt dat de Cozy Web een steeds groter deel van het internet in beslag neemt, en dat dáár de grootste kansen liggen om de macht van Big Tech te breken, dan vraagt dat twee dingen:

  1. Dat we in staat zijn om onze eigen websites in te richten en te onderhouden, en die gebruiken als centraal communicatiepunt van ons eigen leven;
  2. En dat we, geheel volgens het POSSE-principe (Publish on you Own Site, Syndicate Elsewhere), zorgen dat wat we maken ook op andere plekken gezien kan worden. Open standaarden maken een universele distributie mogelijk waarbij geen enkele centrale instantie algoritmisch kan bepalen wat ik te zien krijg, maar dat ik mijn eigen netwerken kan bouwen; dat ik mij kan abonneren op de feeds die mijn collega’s of vrienden mij aanbevelen, of de online bronnen die ik echt vertrouw; en dat ik evengoed zelf invloed heb op de mate waarin ik gezien word.

Het is om die reden dat ik deze website nieuw leven heb ingeblazen; en dat ik hem nu, voorlopig nog onzichtbaar, aan het verbouwen ben; dat ik elke regel code zelf typ, en dat ik het ActivityPub protocol ga gebruiken om te publiceren.
Het is tijd om ons eigen paradijsje in The Dark Forest te creëren.

Photo by Rosie Sun on Unsplash

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *