Volgens Jeff Jarvis zijn we onze westerse economieën radicaal aan het vernachelen. In een recent artikel op zijn blog Buzzmachine over The jobless future verkondigt hij dat het voeren van beleid om nieuwe banen te creëren onbegonnen werk is. Nieuwe banen zijn namelijk niet onze prioriteit; wat wij als gezamenlijke consumenten willen zijn betere producten en diensten tegen een lagere prijs. Technologie stelt ons in staat om dat doel te bereiken. De prijs die we daarvoor als samenleving betalen, is een lagere werkgelegenheid. ‘Technology leads to efficiency over growth‘, is Jarvis’ centrale uitgangspunt.
Dat zie je in bijna alle sectoren van de economie terug. Van de detailhandel tot de amusementsindustrie: Amazon en Spotify, waar het enigszins kan, digitaliseren zij producten; zij verkopen elektronen in de vorm van data. Waar er toch nog afhankelijkheid bestaat van atomen (dus tastbare fysieke producten) nemen zij die simpelweg op in hun goedkope magazijnen en distribueren zij die praktisch tegen kostprijs. Daar kan geen V&D of Hema tegenop.
Het internet met zijn sociale netwerken en onbeperkte mogelijkheden tot producten en prijzen met elkaar te vergelijken, leidt ertoe dat producenten genoegen moeten nemen met steeds lagere marges. De race naar nul, noemde Chris Anderson dat in zijn boek Free.
Jarvis’ opmerkingen hebben tot een forse discussie op allerlei fora geleid (Google+, Hackernews, Rob Paterson, Ben Casochna – linkjes zijn van Jarvis zelf); ik heb nog niet alles gelezen, maar op het eerste gezicht komt zijn stelling op mij over als enigszins kortzichtig. Dat wil zeggen: technologische vooruitgang heeft in de geschiedenis zelden of nooit geleid tot verlies van werkgelegenheid in de economie als geheel. Integendeel: innovatie leidt meestal tot een hogere arbeidsproductiviteit, wat op zijn beurt weer nieuwe banen creëert. Wel zullen die banen veelal in andere, vaak compleet nieuwe sectoren te vinden zijn. Je ziet dus verschuivingen op de arbeidsmarkt; en volgens mij is er geen reden om aan te nemen dat het in de huidige golf van vernieuwing anders zal zijn.