De meeste journalisten, ondergetekende inbegrepen, hebben een tamelijk nauw bemeten begrip van ‘actualiteit’. Bijvoorbeeld: er bestaat een wiskundige formule waarin de journalistieke beoordeling van een ramp plaatsvindt op basis van aantallen slachtoffers, de beschikbaarheid van beelden, en de afstand in kilometers van de thuisbasis. Nou speelt deze formule in de dagelijkse praktijk geen rol, maar, kernachtig uitgedrukt: nieuws is pas nieuws als het door genoeg mensen als zodanig wordt erkend.
Zo’n houding is de meeste schrijvers op het Volkskrantblog volkomen vreemd. De discussie die de afgelopen weken in deze kolommen is gevoerd laat hen grotendeels koud. Het interesseert hen hoegenaamd niets of zij al dan niet ‘burgerjournalist’ genoemd worden. Zij willen simpelweg hun stukje schrijven; de meesten hopen op een beetje erkenning en willen in ieder geval gelezen worden; een enkeling zal zelfs dat worst wezen en schrijft alleen maar voor zichzelf. Deze enkeling beoefent de aloude kunst van het dagboekschrijven; hij gaat er niet vanuit dat zijn woorden voor anderen zijn bestemd en is doof en blind voor de wereld.
Neem ‘Alice’, die zich net als haar naamgenoot in Wonderland waant temidden van de andere Volkskrantbloggers. ‘Wat ik zie bij anderen is dat zij zich vaak over iets of iemand opwinden en daar een stukje over schrijven. Er zijn genoeg dingen waar ook ik mij over opwind, maar ik merk dat het mij eigenlijk te veel tijd kost om daar een heldere gedachte over te vormen die leesbaar is. Zo verliest het totaal zijn actualiteit en kom ik iedere keer met de mosterd na de maaltijd aanzetten.’
Alice is op zoek naar vorm en inhoud van haar weblog, wat haar ‘sterk doet denken aan mijn persoonlijke leven’. Uiteindelijk concludeert ze: ‘Dus voorlopig mogen jullie deelgenoot zijn in mijn zoektocht naar inhoud en vorm, want daar gaat het momenteel in mijn leven gewoon over, en ik kan niet over iets schrijven wat volkomen buiten mij ligt.’ En dat is nog actueel ook, want wie is er niet op zoek naar de juiste verhouding tussen vorm en inhoud?
Alices betoog spreekt een van de veelschrijvers op het Weblog in ieder geval aan: ‘Tijdrover’ schreef in een maand bijna honderd bijdragen en stond al eens op het punt te stoppen: de voortdurende druk om overal een mening over te hebben, begon hem tegen te staan. ‘VK-bloggers gaan als een razende te keer, nemen nieuwsfeiten over en vellen daarover – as soon as possible – hun oordeel.’ In dat opzicht doen Nederlandse webloggers het niet anders dan hun collega’s elders ter wereld.
Tijdrover is doorgegaan en legt uit waarom: hij is enigszins verslaafd geraakt. ‘Ik geef wel toe dat de drang om iets te publiceren als ‘zelfbevrediging’ is. Het hoogtepunt is de druk op ‘verstuur’. En dan heb je het gehad.’ Bovendien is er in de maand van zijn bestaan al een soort Volkskrant-gemeenschap ontstaan. Tijdrover kreeg ‘hartverwarmende reacties’ op zijn besluit te stoppen en bedacht zich vervolgens dat hij toch wel een ‘heel, heel, heel naar mens moest zijn’ om geen gehoor te geven aan de oproep om door te gaan.
Vroeger hadden we in de krant de rubriek ‘NL’. Het was een populair hoekje op de voorpagina van het tweede katern, waarin lezers schreven over hun dagelijkse beslommeringen. Veel van wat onder de rubriek ‘persoonlijk’ is ondergebracht op het Volkskrantblog zou zonder meer in NL passen. Het zijn gedachten, ingevingen, waarnemingen; bijvoorbeeld die van ‘Preacherswife’, de vrouw van een anonieme dominee.
Zij introduceerde zich zo: ‘ik ben geen domineesche in een bloemetjesjurk, ik bak niet de hele dag appeltaarten, ik bid ook niet voortdurend en we hebben geen 6 kinderen. Ik ben van ná de mammoetwet, mijn ouders waren hippies, ik ben hoger opgeleid en het enige wat mij niet tot de Bridget Jones-generatie doet behoren is dat ik vooral niet single ben. Ik heb een man (een dominee dus) en een ring en ik ben zelfs gelukkig. Rest me nog te vertellen dat ik nog steeds géén dertig ben, nog steeds niet weet hoe het werkelijk hoort in het dagelijks leven (met mes en vork eten lukt overigens prima), dat ik het altijd voor elkaar krijg om in de meest onmogelijke situaties verzeild te raken, dat mijn leven bestaat uit solliciteren, literatuur en moederen, en dat vooral in flexibele volgorde.’
Haar waarneming van deze week: de GGD ter plaatse schreef haar dat alle vrouwen tussen de dertig en vijftig jaar eens per vijf jaar worden uitgenodigd voor een uitstrijkje. En zij is nu aan de beurt, wat haar vervult met een heilige verontwaardiging: ‘Maar ik ben nog geen dertig! En het duurt nog “best lang” voor ik het word. Ik zal dit jaar één dag dertig zijn, en dan die ene dag zeker ook een uitstrijkje? Op die dag gaat er nooit iemand naar de huisarts, of je moet net je vinger er af hebben geknald. Eén dag. Meisjes van dertig, niet zo gelukkig…’ 😉
En zoals Preacherswife zijn er tientallen anderen te vinden op het Volkskrantblog. Traditionele journalistiek? Nee. Maar amusant? Zeker. Leerzaam? Soms. Stof tot nadenken? Vaak.