En opnieuw wordt een pijler onder de traditionele media, kranten en televisie, weggeslagen. Gisteren ging Google in Nederland officieel van start met een nieuwe dienst, te bereiken via news.google.nl. Op deze site vindt u een verzameling van het laatste nieuws, door robots opgesnord uit, volgens Google, 400 Nederlandstalige nieuwsbronnen. Het is een kopie van gelijksoortige initiatieven die het Amerikaanse internetbedrijf, vooral bekend om zijn zoekmachine, al eerder in andere landen ontplooide.
Google zelf waarschuwt zijn relaties dat het ‘effect hiervan kan zijn, dat u door Google meer bezoekers op uw website krijgt’. Want foto’s worden in klein formaat weergegeven, en van de belangrijkste nieuwsberichten krijgt de bezoeker slechts de kop en de eerste paar regels te zien. Wie het volledige bericht wil lezen of de foto op groot formaat wil bekijken, moet klikken en wordt zo doorgeleid naar de bron van het verhaal: bijvoorbeeld de site van de Volkskrant.
De nieuwe dienst lijkt op het eerste gezicht op die van een andere partij, Kranten.com, waartegen PCM, het moederbedrijf van onder meer deze krant, een paar jaar geleden in de rechtszaal in het geweer kwam. Kranten.com haalde ook de headlines op en verzamelde die op zijn site. PCM vond dat Kranten.com daarmee het auteursrecht schond en eiste dat het bedrijf deze werkwijze staakte. De rechter maakte korte metten met de eis van PCM. Het linken naar artikelen is immers vrij, was de belangrijkste overweging van de rechter – en dat die gedachtengang inmiddels gemeengoed is, bewijst het succes van een andere internettechniek, de RSS-feeds. Daarmee krijgt u het laatste nieuws, eveneens in de vorm van koppen, aangeboden op uw desktop. Een enkele klik volstaat dan om meteen het complete bericht te lezen. RSS-feeds worden door inmiddels bijna alle grote sites aangeboden.
Het grote verschil tussen Kranten.com en Google is dat de laatste zijn site continu update met het laatste nieuws. Feitelijk maakt Google daarmee de concurrentiestrijd tussen de nieuwssites in Nederland heel inzichtelijk: het is gemakkelijk snel een vergelijking te maken tussen bijvoorbeeld Volkskrant en NRC. Opvallend is wel dat de meest succesvolle nieuwssite in Nederland, nu.nl, niet aanwezig lijkt in de Google-selectie; dat concludeer ik uit het belangrijkste bericht van gisterochtend, de verkiezingsoverwinning van Hamas in de Palestijnse gebieden. Google putte daarvoor uit 122 Nederlandse nieuwsbronnen, en daarbij zat niet nu.nl.
Toch lijkt de Google-robot, die het nieuws verzamelt, nog niet helemaal lekker te werken. Soms verschijnen oude berichten als nieuw op de site. Het Volkskrantbericht bijvoorbeeld dat van de paus seks binnen het huwelijk ook best lekker mag zijn, werd rond elf uur gepresenteerd als een nieuwtje van een uur oud, terwijl het toen al bijna tien uur lang op onze site stond.
Ervan uitgaande dat Google erin slaagt om ook de laatste foutjes uit de software te strijken, wordt met de komst van deze dienst het kiezen voor de nieuwsconsument nog gemakkelijker. Elke nieuwsjunk kan deze pagina instellen als zijn startblok voor een surfsessie, omdat hij daarmee een overzicht heeft van alle berichten uit zijn taalgebied.
Actueel nieuws wordt dus nog goedkoper en gemakkelijker te vinden. Voor de krantensites betekent dit dat ze er nog minder dan vroeger aan kunnen ontkomen om altijd zo snel mogelijk het laatste nieuws te brengen. Dat is een noodzakelijke voorwaarde om te overleven, maar geen voldoende; juist omdat op zoveel plekken dat nieuws al te vinden is. Willen de traditionele media op internet echt overleven, dan zullen ze hun heil ook moeten zoeken in verdere verdieping en verrijking van de berichtgeving. Dat kunnen Google en nu.nl namelijk niet.
Het samenstellen van dossiers, het op gang brengen van discussies middels weblogs, het verrijken van informatie met behulp van tekst, foto’s, animaties, video’s: dat zijn aspecten van internetjournalistiek waarmee de meeste kranten inmiddels in hoog tempo ervaring opdoen. Wie dat het beste kan, zal uiteindelijk de slag op internet winnen.